Klasisizm ( Kuralcı sanat yolu)
Klasisizm edebiyatta eski Yunan ve Roma sanatını temel alan tarihselci yaklaşım ve estetik tutumdur."1660 ekolü" olarak da bilinir
Yeniden doğuş diye adlandırılan Rönesans döneminde gelişmiştir. Bu akımın izleri bir önceki dönemde Rebelais ve Montaigne’de, hatta Aristoteles’tedir.
Klasizmin temel öğeleri kendi içinde soyluluk, akılcılık, uyum, açıklık, sınırlılık, evrensellik, idealizm, denge, ölçülülük, güzellik, görkemliliktir. Yani bir eserin klasik sayılabilmesi için bu özellikleri barındırması gerekmektedir. Kısaca klasik bir eser, bir üslubun en yetkin ve en uyumlu ifadesini bulduğu eserdir. Klasizm temellerini Rönesans aristokrasisinden alır. Klasizm bir bakıma aristokrasinin ürünüdür.
Klasizm akımının Özellikleri
- 17YY 2. döneminde Fransa'da ortaya çıkar.
- Konuları Eski Yunan ve Latin Mitolojisi'nden alınmıştır.
- Mükemmelliyetçidir ve ana dil esas alınmıştır.
- "Sanat, sanat içindir" anlayışı benimsenmiştir.
- Sanatçılar eserlerinde kişiliklerini gizlemişlerdir.
- Eserlerde klasik, değişmeyen tipler oluşturulmuştur.
- Fiziksel ve sosyal çevre önemli değildir çünkü değişkendir.
- Kullanılan dil, seçkinlerin dilidir. Anlatım süssüz ve yalındır.
Özellikle tiyatro ve deneme türlerinde gelişmiştir.
- Tiyatro eserlerinde "Üç birlik kuralı"na uyulur. ( Olay-yer-zaman birliği)
Dünya Edebiyatında Klasisizmin önemli öncüleri - temsilcileri ;
- Montaigne: Denemeler
- La Fontaine: Fabl
- Racine, Corneille: Trajedi
- Moliere: Komedi
- Boileau: Eleştiri
- Fenelon, Madame de la Fayette: Roman
- La Bruyere: Karakterler
- Felsefe-Düşüncede: Descartes, Pascal
- Türk Edebiyatında : Şinasi, Ahmet Vefik Paşa, Direktör Ali Bey,
Not: Türk edebiyatı sanatçıları Klasisizm akımının tüm özelliklerini göstermez. Örneğin Şinasi, Ahmet Vefik Paşa, Direktör Ali Bey,"Sanat için sanat" anlayışını benimsemeyip "Toplum için sanat" anlayışını benimsemişlerdir. -Bir diğer önemli husus ise bu akımın daha çok tiyatro akımı olmasıdır.